واژه ای که شما را بعنوان یک رهبر متحول می سازد: "آری"-جدید

روش رهبری هوشمندانه و حرفه ای فضایی را بوجود می آورد که گفتن کلمه "بله" هرگز بعنوان یک نقطه ضعف برای یک مدیر محسوب نگردیده، بلکه فرصت و مزیت خاصی را نیز برای وی خلق می نماید. نبایستی این نکته را مورد غفلت قرار داد که کلمه "نه" دارای ماهیتی است منفی و منفی گرایانه. بطوریکه این واژه، پایان دهنده تمامی گفتگوها، از بین برنده خلاقیت و نوآوری، مانع یادگیری و کسب و دانش و هر نوع ابداع و نواندیشی می باشد. کاربرد کلمه "نه" از تمامی پیشرفت ها، ساختارشکنی ها و انگیزه ها ممانعت بعمل می آورد. در نتیجه، رهبران هوشمند همواره سعی دارند تا فرهنگ "بله" گفتن را بعنوان یک سلاح تاکتیکی در سازمان یا شرکت خود رواج دهند.

لازم است تا شما بعنوان یک مدیر همواره در چالش، جستجو، ارزیابی، موافقت و حتی رویارویی با زشتی ها و زیبایی ها باشید. با این وجود، همیشه از دیگران بخواهید تا بر اساس منطق خود قضاوت نمایند. همیشه از خود بپرسید: "چرا باید در اینجا "بلی" بگویم؟" و سعی کنید پاسخ مناسبی برای آن بیابید. مثلاً اطمینان حاصل نمائید که اگر فردی را از هیئت مدیره برکنار می کنید، هدفتان آموزش نکته ای خاص به وی بوده است و نه مجازات کردن او. آشکارترین و ساده ترین تعریفی که می توانید از "رهبری" ارائه دهید این است: یاری رسانیدن به دیگران در جهت اصلاح طرز تفکر خود، پیشرفت فردی و در عین حال رشد و ارتقاء پروژه کاری. در زمان رهبری یک گروه، دادن یک پاسخ "بله" از پیش اندیشیده شده بر پاسخ "نه" عجولانه اولویت دارد. هر گاه برای پاسخ دادن، واژه "نه" به ذهنتان رسید، لحظه ای درنگ کنید، سوالات یا جملات زیر را در ذهنتان مرور نموده و سپس در پاسخ به مخاطبتان، از آنها استفاده نمایید:

-         پیش از آنکه به شما پاسخی بدهم، لطفاً بیشتر درباره فرآیند فکری خود برایم توضیح دهید. ممکن است بگویید چگونه بدین مرحله رسیده اید؟

-         اجازه دهید جوانب این مسئله را مجدداً بررسی کنیم. آیا ممکن است بگویید از چه منطقی بدین نتیجه رسیده اید؟

-         ایده جالبی بنظر می رسد. آیا کسی با آن موافق است؟

-         من مطمئن نیستم که ایده شما با هدف کنونی ما همسو باشد. چگونه این ایده می تواند بر ارزش هدف اصلی ما بیافزاید؟

-         اجازه دهید در اینجا ارتباطی برقرار نماییم. چگونه این عقیده، ما را به هدفمان نزدیک تر خواهد نمود؟

-         آیا تمامی خطرات این مسیر را در نظر گرفته اید؟ و برنامه های اقتضایی شما در صورت عدم پیشرفت این طرح چه خواهد بود؟

گاهی این سؤال را نیز از خودتان بپرسید که اگر در قالب مدیری پرورش یابید که همیشه "نه" می گوید و نظری مخالف عقاید دیگران دارد، این امر چه تأثیری بر قدرت رهبری شما خواهد داشت؟ در چنین شرایطی، چشم انداز شما هرگز درک نخواهد شد، تیم شما در راستای صحیح قرار نخواهد گرفت، استعدادهایتان اتلاف خواهد شد و به هیچ یک از اهداف مدیریتی از قبیل آموزش به دیگران، مشاوره و یا هدایت آنان دست نخواهید یافت. این عقیده که رهبران قدرتمند همیشه "نه" می گویند و رهبران ضعیف "آری"، کوته فکری ای بیش نیست!

لازم است تا همواره رهبران، اعتماد را در میان اعضای تیم خود گسترش داده و محیطی را خلق نمایند که در آن افراد از جستجوی فرصت های بهتر نهراسند، تا نهایتاً به نوآوری و تغییر نگرش ها و دیدگاه های خود به سمت و سویی مثبت دست یابند. "نه" گفتن به تمامی خواسته های دیگران علامت خوبی نیست و نوعی اخطار برای احتمال بروز شکست های آتی محسوب می گردد.

پس از تحقیقات فراوان، بدین نتیجه دست یافتیم که افراد دلایل اصلی گرایش خود به پاسخ منفی و مخالفت با عقاید دیگران را در قالب 4 بهانه یا توجیه ذیل بیان می دارند که البته حقیقتی نیز در پس هر یک نهفته است:

توجیه 1: گفتن "نه" وقت مرا کمتر تلف می کند!

حقیقت 1: این طرز تفکر که وقت من از وقت سایر افراد ارزش بیشتری دارد، نقطه ضعف و اندیشه اشتباهی برای یک مدیر محسوب می گردد و نهایت خودخواهی یک فرد را می رساند.

توجیه 2: ممکن است پاسخ مثبت من، ریسک بزرگی در پی داشته باشد.

حقیقت 2: "نه" گفتن بدون تفکر کافی، معمولاً فرصت ها و شانس ها را از بین برده، باعث بروز نقص اطلاعات موجود در ذهن افراد و ایجاد نقطه های کور می گردد، که تمامی این عوامل خود منجر به افزایش ریسک و خطر شکست می شود.

توجیه 3: "نه" گفتن من، منجر به چالش بیشتر و ساخته شدن شخصیت کارمندانم خواهد شد.

حقیقت 3: گرچه این امر حقیقت دارد که چالش و سختی بیشتر، شخصیت انسان ها را محکم تر می سازد، اما همدردی و درک متقابل دیگران نیز همین تأثیر را خواهد داشت. زندگی، خود سختی ها و چالش های زیادی برای تمامی ما دارد، اما کاربرد این روش بعنوان یک روش مدیریتی هوشمندانه بنظر نمی رسد.

توجیه 4: "نه" گفتن من باعث می شود که کارمندانم پا از گلیم خود درازتر نکنند!!

حقیقت 4: اگر مخالفت با دیگران را نخستین اولویت در روابط خود قرار دهیم، فرصت مواجهه با بسیاری از لذت های زندگی را از دست خواهیم داد. در عوض ایجاد اولویت ها از طریق مخالفت و استثناء طلبی، بهتر است تا به کاربرد سیستم ها و فرآیندهای مشارکت دادن و مشارکت نمودن روی آوریم.

گرچه ممکن است همیشه "نه" گفتن آسان تر و بی دردسر تر محسوب شود، اما می توان با شنیدن نظرات دیگران به برقراری روابط روشن تر، مشارکت مؤثرتر و جمع آوری اطلاعات بیشتر دست یافت. مدیران ممتاز و برجسته، قدرت "بله" گفتن را به کارمندان خود می آموزند و یا بعبارت دیگر، به آنان می آموزند که چگونه احتمال دریافت پاسخ منفی از سوی دیگران را نیز کاهش دهند. یک مدیر خوب به جای کشتن استعدادها در نطفه با گفتن یک "نه"، تلاش می کند تا از هر موقعیت بعنوان فرصتی جهت رشد و توسعه استفاده نموده و به پیشرفت تفکر انتقادی و مهارت های تصمیم گیری کارمندان خود یاری رساند.

در حقیقت واژه "آری" نوعی کاتالزور و آغازگر اندیشه های نوین است. این واژه الهام گیری را بیش از خشونت و اعتماد متقابل را بیش از تردید در میان اعضای یک تیم رواج می دهد.

با این حال، این نکته نیز قابل درک است که در برخی موارد شما چاره ای جز "نه" گفتن ندارید. اما باید این مواقع بسیار بندرت و بطور استثناء بروز نمایند. همچنین باید بدانیم که استفاده از واژه های "بلی" یا "خیر" بطور مطلق و برای همه موقعیت ها یکسان نیست، اما بایستی گرایش بیشتر به واکنش مثبت و استقبال از دیدگاه های دیگران وجود داشته باشد.

برای درک بهتر این مسئله چنین بیاندیشید که: " بله" گفتن راه را به سوی آینده باز می گشاید، درحالیکه "نه" گفتن تنها مؤیدی است بر شرایط فعلی بدون هر نوع تغییر در جهت پیشرفت.

همچنین بایستی توجه نمود که دادن پاسخ موافق، هرگز نشانه ضعف شما نخواهد بود، بلکه علامتی از رهبری هوشمندانه است. بنابراین، بهتر است دفعه بعدی که خواستید به کسی "نه" بگویید، فرصت تفکر بیشتر درباره "آری" گفتن و مثبت اندیشی را نیز به خود بدهید.