بازي‌های آموزشی کسب و کار و کارآفرینی

در دنیای خشن کسب و کار ممکن است چنین به نظر برسد که جایی برای تفریح و بازی وجود ندارد، با این حال، بازی‌های کسب و کار می‌تواند کمک موثری به کارآفرینان در شناخت بهتر و بیشتر از فضای کسب و کار و دیگر کارآفرینان، افزایش مهارت‌های تیم‌سازی و مهارت‌های ارتباطی و تفکر خلاقانه کند.
امروزه اهمیت بازی‌ها در آموزش بزرگسالان و تقویت شایستگی‌های فراگیران هر روز بیشتر از گذشته آشکار می‌شود. بطوری که در اکثر دوره‌های آموزشی بین‌المللی بازی‌ها بخش مهمی از دوره را به خود اختصاص داده است.
هدف اصلی بازی‌ها در آموزش بزرگسالان، درونی‌سازی دانش، مهارت و بینش مطالب آموزش داده شده در فراگیران است. نکته با اهمیت در مورد این بازی‌ها میزان اثربخشی بالای آنها در آموزش بزرگسالان است. اما باید بخاطر داشت تنها با انجام بازی به هدف اصلی آموزش دست نخواهیم یافت. زیرا تنها با انجام چند بازی سرگرم کننده نمی توان مدعی آموزشی اثربخش شد. بنابر این هدف بسیاری از بازی‌ها بزرگسالان، شناخت بیشتر و دقیق الگوهای رفتاری، تجزیه و تحلیل موقعیت‌ها، خودشناسی، شبیه‌سازی واقعی فضای تعامل، مواجهه با چالش‌های اساسی موضوع و فراهم‌سازی امکان انتخاب و تصمیم‌گیری، تجربه کار تیمی و ارتباطات موثر میان فراگیران بزرگسال است. لذا بطور مشابه نیز بازی‌های کارآفرینی می‌بایست به تقویت و توسعه دانش، قابلیت‌ها و مهارت‌های کارآفرینی و کسب و کار در فراگیران بزرگسال منجر شود و شایستگی‌های آنان را در این حوزه تقویت نماید.
همانگونه که ذکر شد هدف از بازي آموزشی به خصوص بازی‌های کسب و کار و کارآفرینی ايجاد فرصتي براي فراگیران بزرگسال است تا تصميم‌هايي را كه بايد در محيط واقعي كسب و كار اتخاذ نمایند، در یک محيط آموزشي جذاب و هيجان‌انگيز و با حداکثر مشارکت فراگيران تجربه کنند و در ادامه آن با عواقب و نتایج تصمیمات و اقدامات خود بصورت عینی مواجه شوند. در چنین فضایی حداکثر يادگيري با کمترین هزینه‌های ممکن و در محيطی شبيه‌سازي‌ شده‌ فراهم خواهد شد. مهمترین وجه تمایز بازی‌های بزرگسالان، در وجود قوانین سفت و سخت است، زیرا در پایان این بازی‌ها باید برندگان و بازندگان مشخص شوند.
بازي‌های آموزشی کسب و کار و کارآفرینی همانند تمام بازي‌هاي ديگر دارای قوانيني است که بايد در حین اجرا رعايت شود. لذا لازم است جزئيات بازي در کارگاه آموزشی مورد بحث قرار گیرد. همچنین در پايان هر بخش از بازي، لازم است نتايج بازي آموزشی پردازش شود و در مورد آنچه که فراگيران در جریان اجرای بازي آموخته‌اند بحث و جمع‌بندی انجام پذیرد. در این مرحله فراگيران بزرگسال فرصت می‌یابند تا در مورد تصميم‌هاي گرفته شده، توضيح دهند و نتايج تصميم‌هاي خود و گروه را ارزيابي نمايند. فرايند ارزیابی، نقد و بررسی که مستلزم تفکر و تعمق است، بيش از فرايند اجراي بازي در کارگاه‌های آموزشی اهميت دارد. زیرا باعث تحقق هدف اصلی شده و آن را از یک مجموعه فعالیت‌های جذاب و سرگرم کننده به دوره‌ی آموزشی موثر بدل می‌گرداند.

بازي‌هاي كسب و كار (Small Business Games)

بازي كسب وكار (SBG) به عنوان يكي از بخش‌هاي اصلي و يكي از ابزارهاي برنامه آموزشي “اصول و مباني كسب و كار (KAB)” و “كسب و كار خود را آغاز كنيد و بهبود بخشيد (SIYB)” مورد استفاده قرار مي‌گيرد و ضمن آموزش آنها به مربیان، بر استفاده از آنها در دوره‌های آموزشی تاكيد مي‌شود.
اين بازي‌ها كه تنوع و جذابيت فوق‌العاده‌اي به آموزش‌ها تئوري و دانشي مي‌دهد، نوعي شبيه‌سازي است و مكمل برنامه آموزشي كسب و كار و كارآفريني است. شركت‌كنندگان در اين بازي‌ها در مورد مشتري، رقابت، درآمد و سود، حس واقعي كسب نموده و آنان را قادر مي‌سازد تا واقعيت‌هاي راه‌اندازي و اداره‌ي يك كسب وكار موفق را درك كنند. اين بازي‌ها در سراسر جهان از مهم‌ترين بخش‌هاي برنامه‌هاي آموزشي KAB وSIYB محسوب مي‌شود.
از سوی دیگر در دوره‌های آموزشی به منظور افزایش یادگیری و اثربخشی الگوهای مختلفی برای یخ‌زدایی و تزریق انرژی به فراگیران استفاده می‌شود. امروزه یخ‌زادیی نیز به عنوان یک ابزار ارتباطی کارآمد در آموزش مطرح شده است.

بازی‌های معارفه (یخ‌زدا)
 

زماني كه بزرگسالان وارد برنامه‌ي آموزشي مي‌شوند، كمي تحت فشار و ‌نگران هستند. آنها خود را در ميان افرادي مي‌بينند كه غريبه هستند. بنابر اين ضروري است محيطي آرام اما انگيزشي ‌برای آنان ايجاد نمود. فعاليت‌هايي كه باعث مي‌شوند افراد احساس آرامش كنند، يخ‌زدا نام دارند. در شروع دوره‌های آموزشی استفاده از این روش‌هایی براي ‌ايجاد فضايي غيررسمي‌ توصیه می‌شود. زیرا با این روش‌ها مربيان مي‌توانند با القاي حس آرامش به فراگيران، به سرعت‌ يخ آنان را ذوب كند. بدین صورت آنان را برای آموزش آماده می‌کنند. زیرا بزرگسالان در فضای غیررسمی و مشارکتی بهتر می‌آموزند و این فضا نیازمند همکاری، تعامل و کارگروه است که بدون شناخت از یکدیگر و آرامش ممکن نیست.

بازی‌های انرژي‌دهنده‌
 

در آغاز هر جلسه، سطح توجه افراد معمولاً بسيار بالاست و در ادامه‌ي جلسه،‌ اين ميزان كاهش مي‌يابد. مربيان لازم است بیاموزند كه چگونه از این شرايط آگاه شوند و عكس‌العمل نشان دهند. زماني که در دوره‌های آموزشی،‌ مربيان با شرایطی مواجه مي‌شوند كه شركت‌كنندگان از نظر ذهني خسته شده‌اند، بهتر است با استفاده از فعاليت‌هاي انرژي‌دهنده، انرژي بيشتري را به فضاي كلاس تزريق ‌نمايند.

اسامی برخی از بازي‌های آموزشی
 

1. تکه‌های مربع
2. پرتاب حلقه
3. قایق سازی
4. برج‌سازي
5. چرخه ابتدايي كسب و كار
6. عرضه و تقاضا
7. دستيابي به مشتري
8. مديريت بازار متنوع

تئوری بازی‌ها
 

یک بازی شامل مجموعه‌ای از بازیکنان، مجموعه‌ای از حرکت‌ها یا راهبردها و نتیجۀ مشخصی برای هر ترکیب از راهبردها می‌باشد. پیروزی در هر بازی تنها تابع یاری شانس نیست بلکه اصول و قوانین ویژه خود را دارد و هر بازیکن در طی بازی سعی می‌کند با به کارگیری آن اصول خود را به برد نزدیک کند. تحلیل پدیده‌های گوناگون اقتصادی و تجاری نظیر رقابت دو شرکت تجاری در بازار، پیروزی در یک مزایده، معامله، داد و ستد، شرکت در یک مناقصه، نمونه‌هایی از بازی ها‌ هستند.
در یک بازی هر بازیکن (یا هر تیم) باید بر اساس قوانین بازی بین چند تصمیم مختلف یکی را انتخاب کند و یا به عبارت دیگر به راهبردی دست یابد تا احتمال برد خود را افزایش دهد.
کاربرد نظریه بازی‌ها در شاخه‌های مختلف علوم مرتبط با اجتماع از جمله سیاست، جامعه‌شناسی، و حتی روان‌شناسی در حال گسترش است. در زیست‌شناسی هم برای درک پدیده‌های متعدد، از جمله برای توضیح تکامل و ثبات و نیز برای تحلیل رفتار تنازع بقا و نزاع برای تصاحب قلمرو از نظریه بازی‌ها استفاده می‌شود.
امروزه این نظریه کاربرد فزاینده‌ای در منطق و دانش کامپیوتر دارد. دانشمندان این رشته‌ها از برخی بازی‌ها برای مدل‌سازی محاسبات و نیز به عنوان پایه‌ای نظری برای سیستم‌های چندعاملی استفاده می‌کنند. تئوری بازی مدلی را ارائه می دهد که بر طبق آن می توان راهبرد های مختلفی را با یکدیگر مقایسه کرد و نتیجه بازی را پیش‌بینی کرد. این مبحث سرشار از پارادوکس‌های بغرنج و در عین حال شیرینی است که انسان را به فکر وا‌می‌دارد.
مطالعه برخورد و همکاری بین افراد در بازی‌ها را تئوری بازی (Game Theory) می‌نامند مفاهیم تئوری بازی زمانی بکار می‌رود که عمل و نقش چند عامل روی هم اثر می‌گذارند. این عوامل ممکن است افراد گروه ها شرکت‌ها و یا ترکیبی از اینها باشد. مفاهیم تئوری بازی زبانی را ارائه می‌دهد که بتوان سناریوهای راهبردی را فرموله کرد، ساختار آن را معین نمود، آنها را تجزیه و تحلیل کرده و آن را فهمید.