علل پر خاشگری و خشونت در کودکان

 

1 – الگو پذیری کودکان از والدین

 

یکی از دلایل بسیار مهم پرخاشگری در کودکان یاد گیری است .       یعنی کودکانی که الگوهای رفتاری پرخاشگرانه داشته اند همانند الگوهای خود رفتار میکنند . چنانچه پدر یا مادری خلق و خوئی عصبانی و پرخاشگر داشته باشد مسلما فرزندشان نیز پرخاشگر خواهد شد . این رفتار توسط کودک یاد گرفته می شود . از آن جا که کودکان با والدین همانند سازی می کنند . بنابراین بسیاری از رفتارهای پدر و مادر نا خود آگاه توسط فرزندان فرا گرفته میشود . توضیح این که فرآیند همانند سازی کاملا نا خود اگاه صورت می پذیرد .

نکته ی دیگر این که حتما لازم نیست والدین با خود کودک پرخاشگری کرده باشند اگر او شاهد رفتارهای خشونت بار پدر یا مادر با افراد دیگر نیز باشد   این گونه رفتار را فرا می گیرد . بنابراین کودکان از طریق مشاهده رفتارهای والدین را می ا موزند .

2 – کودکان ناکام پرخشگر می شوند .

ناکامی یکی از مسائلی است که به پرخاشگری می انجامد . وقتی کودک به هدف خود دست نیابد و ناکام شو د یکی از رفتارهائی که از او سر می زند پر خاشگری است .

3 – اضطراب و پرخاشگری

کودکان مضطرب نمیتوانند کودکان ارامی باشند . آن ها رفتارهائی پرخاشگرانه از خود بروز می دهند البته بلافاصله پشیمان می شوند و از والدین خود عذر خواهی می کنند . اگر از کودک مضطرب بپرسیم که چرا پرخاشی میکنی و عصبانی هستی خواهد گفت نمی دانم یا خواهد گفت دست خودم نیست .

پس چنانکه کودکی بلافاصله بعد از عصبانیت و پرخاشگری پشیمان شد و عذر خواهی کرد علت پرخاشگری او اضطراب است . برای از یبن بردن خشم کودک بایستی اضطراب و نگرانی وی را شناسائی کنیم و در رفع آن بکوشیم .

4 – پرخاشگری نشانه ای از تضادهای درونی

گاهی کودکان در دو گانگی و تضادهای درونی قرار می گیرند یا بهتر بگوییم گاهی بر سر دو راهی هایی گیر می کنند و نمی دانند کدام راه را انتخاب کنند و این حالت انها را دچار تعارض اضطراب و خشم می کند . برای مثال کودکی که دوست دارد نزد مادرش در منزل بماند و از طرفی وقتی می بیند همه ی کودکان به مدرسه می روند هم زمان تمایل به مدرسه رفتن نیز دارد دچار دو گانگی می شود .

به کودکان خود کمک کنیم که در دو راهی های زندگی مدتی طولانی قرار نگیرند . آن ها بایستی به سرعت و با دقت درست ترین کار را انجام دهند .

5 – پرخاشگری و افسردگی

پرخاشگری و کج خلقی در کودکان چنان چه با علامت های دیگر همراه باشد می تواند نشانه ای از افسردگی باشد که در این صورت لازم است شرایط زندگی کودک تمام و کمال مورد بررسی قرار گیرد .

6 – پرخاشگری . بیماری ها . مصرف دارو

بعضی از بیماری ها به مصرف دارو نیاز دارد و ممکن است از عوارض جانبی دارو ها کج خلقی و رفتارهایی با شد که خشونت را بر می انگیزد .

7 – خشونت و مدرسه

گاهی کودکان در مدرسه قربانی خشونت می شوند و این قربانی شدن باعث می شود که خود انها نیز عامل خشونت شوند . عواملی که به خشونت می انجامند عبارتند از :

- وقتی کودکی توسط دانش اموزان دیگر مورد تمسخر قرار گیرد .

- وقتی کودکی توسط دانش اموزان دیگر کتک بخورد و قادر به دفاع از خود نباشد .

- وقتی کودکی همیشه از مشاجرت فرار می کند و حتی در مواقعی به گریه متوسل می شود .

- وقتی کودکی مرتبا اشیاء وسایل و پول خود را گم میکند .

- وقتی کودک از لحاظ ظاهری ( پارگی لباس یا نامناسب بودن آن ) مورد تمسخر قرار میگیرد .

درمان

برای درمان پرخاشگری در کودکان اولین گام این است که نوع پرخاشگری آنها و علت آن را بر اساس توضیحاتی که ارائه شد شناسائی کنیم و پرخاشگری را به صورت موردی بر طرف نماییم .

- در مورد کودک پرخاشگری که الگو پذیری عامل این گونه رفتار او بوده باید روی الگوی کودک کار کرد و راه های دیگری جز پرخاشگری را به آن الگو اموخت .

- اگر پرخاشگری در اثر ناکامی به وجود امده باشد بایستی کودک ناکام را در رسیدن به اهداف مطلوب و دوست داشتنی کمک کنیم .

- در مواردی که علت پرخاشگری اضطراب است باید از نگرانی درونی و اضطراب کودک مطلع شویم . به کودکان مضطرب باید فرصت صحبت کردن بدهیم تا نگرانی خود را ابراز کنند و تا حد امکان بایستی سعی کنیم در جهت رفع نگرانی ای که آنها را آزرده است قدم برداریم . ورزش کردن برای این کودکان بسیار مؤ ثر است و باعث تخلیه ی هیجانی در آ ن ها می شود .

- در کشمکش های درونی بایستی کودک را از حالت دو گانگی خارج ساخت . کمک به کودکان در تصمیم گیری با عث میشود که بیاموزند به حالتهای دو گانه ی درونی خود پایان بخشند .

- در پاره ای از موارد کودک افسرده پرخاشگری شدیدی از خود نشان می دهد در این میان لازم است به این نکته پی ببریم که او چه چیز دوست داشتنی ای را از دست داده و چگونه می شود مورد از دست رفته را برای او جبران کنیم .

- در مورد رابطه ی پرخاشگری شیطنت و مصرف دارو بایستی حتما با پزشک متخصص ملاقات داشته باشیم تا کودک از نزدیک مورد معاینه قرار گیرد .

- هنگامی که کودک قربانی خشونت در مدرسه شده است بایستی با مسئولان مدرسه صحبت کنیم و لازم است که ایشان طبق قانون و مقررات خاص با کودکان خشونتگرا برخورد کنند و نیز کودکانی را که قربانی خشونت شده اند براساس رفتارهای خویشان مورد تشویق و تا یید قرار دهند .

- چنان چه نوع پرخاشگری کودک خصمانه است بایستی کودک را از آ زار و اذیت کردن دور کند و اگر پرخاشگری از نوع وسیله ای است بایستی راه های دیگری را برای مطرح کردن کودک بر گزینیم تا او ناچار نباشد از روش خشونت برای جلب توجه استفاده کند .

- نتیجه گیری

به طور کلی خشونت و پرخاشگری بیشتر عامل بیرونی دارد و فقط در موارد خاص به علل درونی مربوط می شود والدین در درجه ی اول بایستی محرک های محیطی را که باعث تحریک خشم و ایجاد خشونت در فرزندانشان می شود شناسائی و سپس برای رفع آن به کمک روان شناسان و متخصصان اقدام نمایند .